اپیزود ششم پادکست تاقچه: ستایش سایه، نگاهی به کتاب «در ستایش سایه‌ها» اثر تانیزاکی
زیبایی‌شناسی نور و سایه در ایران و ژاپن
در جهانی که نور بی‌وقفه می‌تابد، شاید بیش از هر چیز به سایه نیاز داریم؛
به سکوتی که در تاریکی نهفته است،
و به زیبایی‌ای که تنها در غیاب نور، حقیقت خود را آشکار می‌کند.
در اپیزود ششم پادکست تاقچه، به جهان ظریف و شاعرانه‌ی «نیم‌سایه‌ها» پا می‌گذاریم؛ با الهام از کتاب در ستایش سایه‌ها نوشته‌ی جونیچیرو تانیزاکی، نویسنده‌ی ژاپنی.
کتابی که نه تنها درباره معماری، بلکه درباره زیستن است؛
درباره‌ی تأمل، درنگ، و نگاهی متفاوت به جهان.
در این اپیزود، از تفاوت نگاه شرق و غرب به نور می‌گوییم؛
از شوجی و ارسی، از معماری درون‌گرای ایرانی تا زیبایی مینیمال ژاپنی.
از کلیسای نورِ تادائو آندو، مسجد شیخ لطف‌الله، و موزه هنرهای معاصر تهران.
و در پایان، به رؤیای تانیزاکی فکر می‌کنیم:
اگر جهان مدرن را ما ساخته بودیم،
سایه‌ها کجا می‌نشستند؟
📌 تماشای نسخه تصویری پادکست(یوتوب):
🎧 گوش دادن به این اپیزود:
🕰 زمان‌بندی اپیزود ششم پادکست تاقچه:
00:00 ✨ مقدمه – در ستایش سایه: سکونت در پناه نیم‌سایه
03:03 🌗 راز سایه و نور – تفاوت نگاه شرق و غرب
07:13 💡 تاراندن سایه‌ها – نقد مدرنیته ، روشنایی افراطی و فراموشی سایه‌ها
12:53 🕯 زیبایی در نیم‌سایه – حکمت سکوت و تاریکی در فرهنگ شرق
19:14 🌏 اگر جهان دیگری ممکن بود – رؤیای تانیزاکی از جهان شرقی مدرن
21:23 🚪 شوجی و ارسی – گفت‌وگوی نور و سایه در ایران و ژاپن
26:20 🕌⛪ سایه‌روشن در معماری معناگرا – بررسی سه اثر معمارانه
30:06 🧠 تأمل پایانی – فلسفه‌ی سایه و دعوت به اپیزود بعد
🎙 نویسنده و راوی: بهزاد میرزائی یگانه
📚 بر پایه‌ی کتاب: In Praise of Shadows نوشته‌ی Junichiro Tanizaki
درباره کتاب در ستایش سایه‌ها
کتاب در ستایش سایه‌ها (In Praise of Shadows) اثری است کوتاه، اما عمیق و شاعرانه، نوشته‌ی جونیچیرو تانیزاکی، نویسنده‌ی سرشناس ژاپنی. این کتاب نخستین‌بار در سال ۱۹۳۳ منتشر شد؛ در عصری که ژاپن درگیر نوسازی و جذب ارزش‌های غربی بود.
تانیزاکی در این نوشتار، به‌جای ستایش روشنایی و پیشرفت، به زیبایی‌های پنهان در سایه می‌پردازد؛ به نیم‌سایه‌ها، به سکوت، به سطوح مات، به فضای مبهم و لطیف سنتی شرق که در حال فراموشی بود. او با نگاهی فلسفی و زیباشناسانه، از معماری سنتی، ظروف، کاغذ، نور شمع، و حتی سرویس بهداشتی ژاپنی سخن می‌گوید تا نشان دهد چگونه فرهنگ شرقی، زیبایی را نه در نور خیره‌کننده، بلکه در ظرافت تاریکی یافته است.
این کتاب، امروز نه فقط یکی از متون کلاسیک زیبایی‌شناسی در شرق محسوب می‌شود، بلکه برای معماران، طراحان، و هنرمندانی در سراسر جهان الهام‌بخش است؛ چرا که ما را به تماشای آن‌چه دیده نمی‌شود دعوت می‌کند.
📺 در اپیزود آینده، به سراغ بوطیقای فضا از گاستون باشلار خواهیم رفت؛
اگر تانیزاکی از سایه و سکوت می‌گوید، باشلار از خاطره و خیال روایت می‌کند.
ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید:
▶️ یوتوب
📢 تلگرام
صفحه اصلی پادکست تاقچه:
