آموزش فاز دو معماری، ترسیم نقشه های اجرایی با اتوکد

فهرست مطالب
- راهنمای تسلط بر ترسیم نقشه های اجرایی با اتوکد
- شروع به کار با اتوکد
- آشنایی با دستورات اصلی ترسیم در اتوکد
- تکنیک های ترسیم دقیق
- ایجاد و ویرایش متن
- ابعاد و مقیاس بندی
- لایه بندی و خصوصیات آن
- ابزارهای طراحی پیشرفته در اتوکد
- طراحی ایزومتریک و نماهای سه بعدی
- سازماندهی و مدیریت نقشه ها
- همکاری و اشتراک گذاری
- نکاتی برای افزایش بهره وری در ترسیم
- عیب یابی و بهترین شیوه های آن
- تسلط بر نقشه های پیچیده
- یادگیری مستمر و منابع
- کاربردهای عملی
- روندهای آینده در CAD و ساخت و ساز
- مراحل طراحی ساختمان از صفر تا فاز دو
- مراحل طراحی ساختمان مطابق ضوابط
- مراحل طراحی تفصیلی و ایجاد نقشههای اجرایی
- فهرست تحویلدادنیها در هر مرحله طراحی
- پیش از شروع پروژه
- مرحله طراحی مفهومی
- مرحله طراحی پایه
- فهرست موارد تحویلی نقشههای فاز دو یا طراحی تفصیلی
- لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا نقشههای فاز دو معماری
- لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو سازه
- لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو تأسیسات مکانیکی
- مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو تأسیسات الکتریکی
- اسناد تکمیلی مرحله طراحی تفصیلی یا فاز دو
یادگیری ترسیم نقشه های ساختمانی و نقشه های فاز دو در اتوکد یک مهارت ارزشمند برای هر کسی است که علاقه مند به کار در صنعت ساختمان یا مهندسی است. اتوکد، یک نرم افزار طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) است که به کاربران اجازه می دهد ترسیمات و نقشه های دقیق را با دقت و ظرافت ایجاد کنند. برای شروع یادگیری نقشه کشی نقشه های ساختمانی در اتوکد، داشتن درک اولیه از نرم افزار CAD و ابزارهای آن بسیار مهم است. اتوکد طیف گسترده ای از ابزارها را برای ایجاد خطوط، دایره ها، کمان ها و اشکال دیگر و همچنین دستوراتی برای تغییر و ویرایش این اشکال به همراه اندازه گذاری و نشانه گذاری آن ها ارائه می دهد. آشنایی با این ابزارها و دستورات به شما کمک می کند تا نرم افزار را به طور موثر هدایت کنید. هنگامی که عملکردهای اساسی نرم افزار را درک کردید، زمان آن فرا رسیده است که به طراحی نقشه های اجرایی ساخت و ساز بپردازید. نقشه های ساخت و ساز برای ارتباط و به تصویر کشیدن هدف طراحی یک ساختمان یا سازه استفاده می شود. این نقشه ها در مرحله فاز یک شامل پلان طبقات، نماها، مقاطع و جزئیات و غیره است. نحوه ایجاد این نقشه ها در اتوکد به درک عناصر و استانداردهای مختلف مورد استفاده در نقشه های ساختمانی و یادگیری اصول ترسیم آن ها نیاز دارد. یکی از جنبه های مهم نقشه های ساختمانی، مقیاس بندی است. بسیار مهم است که یاد بگیرید چگونه مقیاس مناسب را برای ترسیمات خود تنظیم کنید، زیرا این امر تضمین می کند که ابعاد به طور دقیق نشان داده شوند. اتوکد روش های مختلفی را برای مقیاس بندی ارائه می دهد، مانند استفاده از ضریب مقیاس، تنظیم واحدهای ترسیمی. یا استفاده از لیآوتها. از دیگر مهارت های ضروری برای نقشه کشی ساختمان، درک و تفسیر علایم و نمادهای ترسیمی است. نقشههای ساختمانی اغلب شامل نمادهایی برای نشان دادن انواع مختلف عناصر مانند خط برش ها، متریال، درها، پنجره ها، پریزهای برق و وسایل لوله کشی هستند. آشنایی با این نمادها و معانی آنها برای نمایش دقیق طرح بسیار مهم است. دقت و ظرافت جنبه های کلیدی در تهیه نقشه های ساختمانی اجرایی هستند. اتوکد ابزارهایی را ارائه می دهد که امکان اندازه گیری دقیق، تراز و موقعیت یابی عناصر را فراهم می کند. یادگیری نحوه استفاده موثر از این ابزارها به ایجاد نقشه های حرفه ای که مطابق با استانداردهای صنعت هستند کمک می کند. علاوه بر این، اتوکد دارای ویژگی هایی است که می تواند در حاشیه نویسی و مستندسازی نقشه های اجرایی کمک کند. ابزارهای متن و ابعاد به شما امکان می دهند برچسب ها، حاشیه نویسی ها و ابعاد را برای انتقال اطلاعات مهم در مورد طرح اضافه کنید. برای حرفه ای شدن در ترسیم نقشه های اجرایی در اتوکد، مهم است که در کنار آموزش به طور منظم تمرین کنید. درگیر شدن در پروژههای عملی یا تمرینهایی که شامل ایجاد انواع مختلف نقشههای ساختمانی است، به بهبود مهارتها و کارایی شما کمک میکند. علاوه بر این، کاوش در آموزش های آنلاین یا شرکت در دوره ها می تواند راهنمایی و دانش ارزشمندی را ارائه دهد. مهارت در طراحی نقشه های اجرایی در اتوکد فرصت های شغلی متعددی را به وجود می آورد. بسیاری از شرکت های معماری و مهندسی از اتوکد به عنوان نرم افزار اولیه ترسیم استفاده می کنند و دانستن نحوه استفاده موثر از آن می تواند شما را به یک کاندیدای مطلوب برای موقعیت های شغلی مرتبط با طراحی و ترسیم تبدیل کند. به طور کلی، یادگیری ترسیم نقشه های ساختمانی در اتوکد یک مهارت ارزشمند است که می تواند به رشد حرفهای شما در صنعت ساخت و ساز و مهندسی کمک قابل توجهی کند.
راهنمای تسلط بر ترسیم نقشه های اجرایی با اتوکد
در حوزه معماری و مهندسی نوین، نرم افزارهای طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) روش ایجاد و ارتباط نقشه های ساخت و ساز را متحول کرده است. در میان انبوهی از ابزارهای CAD موجود، اتوکد به عنوان یک نرم افزار همه کاره و قدرتمند که توسط متخصصان در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد متمایز است. در ادامه به فرآیند یادگیری طراحی نقشه های اجرایی یا فاز دو از طریق اتوکد می پردازیم و به مفاهیم اساسی، تکنیک های عملی و نکات پیشرفته برای موفقیت اشاره می کنیم. نقشه های ساختمانی محور هر پروژه معماری یا مهندسی را تشکیل می دهند. این اسناد که با دقت تهیه می گردند به عنوان نمایش تصویری مفهوم طراحی عمل می کنند و اطلاعات دقیقی را برای سازندگان، پیمانکاران و سایر ذینفعان ارائه می دهند تا ایده ها را به واقعیت تبدیل کنند. اتوکد که توسط Autodesk توسعه یافته است، به ابزاری جدایی ناپذیر در ایجاد این نقشه ها تبدیل شده است و مجموعه ای جامع از ویژگی ها را ارائه می دهد که متخصصان را قادر می سازد تا طرح های خود را به طور دقیق و کارآمد ترسیم، حاشیه نویسی و تجسم کنند.
شروع به کار با اتوکد
قبل از ورود به دنیای ترسیمات کامپیوتری، کاربران مشتاق اتوکد باید ابتدا با فرآیند نصب نرم افزار و سیستم مورد نیاز آشنا شوند. هنگامی که نرم افزار راه اندازی و اجرا می شود، یک تور راهنما از رابط کاربری، اجزای ضروری مانند منطقه ترسیم، نوار ابزار، خط فرمان و ابزارهای ناوبری را معرفی می کند. فرآیند تنظیم یک نقشه جدید شامل انتخاب واحدها، تنظیم لایهها و تعیین مقیاس ترسیم است.
آشنایی با دستورات اصلی ترسیم در اتوکد
اساس طراحی در اتوکد در تسلط بر دستورات اولیه ترسیم نهفته است. خطوط ساده و پلیلاینها، بلوکهای سازنده نقشهها را تشکیل میدهند و به کاربران اجازه میدهند شکلها و فرمهایی ایجاد کنند. دایره ها و کمان ها عناصر منحنی را اضافه می کنند، در حالی که مستطیل ها و چند ضلعی ها به ایجاد ساختارهای پیچیده تر کمک می کنند. از طریق این دستورات، مبتدیان به درک عملی از نحوه ساخت اشکال هندسی مختلف دست می یابند.
تکنیک های ترسیم دقیق
دستیابی به دقت در ترسیمات بسیار مهم است و اتوکد ابزارهایی را برای اطمینان از قرارگیری و تراز دقیق عناصر ارائه می دهد. سیستمهای مختصات به تعیین مکانهای دقیق کمک میکنند، در حالی که ابزارهای snapping به اشیاء کمک میکنند تا با نقاط از پیش تعریفشده هماهنگ شوند. ردیابی اشیاء و ردیابی قطبی به کاربران این امکان را می دهد که خطوطی را در زوایای یا طول های خاص نسبت به عناصر موجود ترسیم کنند و دقت و سازگاری در طراحی را افزایش دهند.
ایجاد و ویرایش متن
عنوان ها، حاشیه نویسی و برچسب ها نقش مهمی در نقشه های اجرایی دارند. اتوکد ابزارهای متنی جامعی را ارائه می دهد که کاربران را قادر می سازد توضیحات، ابعاد و یادداشت ها را به طرح های خود اضافه کنند. انتخاب فونتها، سبکهای متن و گزینههای قالببندی مناسب، تضمین میکند که اطلاعات بهطور خوانا و پیوسته در سراسر ترسیم ارائه میشوند.
ابعاد و مقیاس بندی
ابعاد یکی از جنبه های ضروری نقشه های اجرایی است، زیرا اندازه گیری های مهم را به سازندگان و پیمانکاران منتقل می کند. اتوکد فرآیند درج ابعاد را ساده می کند و گزینه هایی را برای سبک ها و واحدهای ابعاد مختلف ارائه می دهد. علاوه بر این، درک چگونگی مقیاسبندی دقیق نقشهها برای اهداف مختلف، مانند چاپ یا اشتراکگذاری دیجیتال، یک مهارت حیاتی در فرآیند تهیه ترسیمات است.
لایه بندی و خصوصیات آن
سازماندهی نقشه ها از طریق استفاده از لایه ها قابل مدیریت می شود، که به کاربران اجازه می دهد عناصر مختلف طرح را از هم جدا کنند. تخصیص رنگ های متمایز، انواع خطوط و وزن خطوط به لایه های مختلف، وضوح بصری را تضمین می کند و ویرایش را تسهیل می کند. با تسلط بر مدیریت لایه، کاربران می توانند به طور موثری دید و ظاهر اجزای مختلف را در نقشه های خود کنترل کنند.
ابزارهای طراحی پیشرفته در اتوکد
همانطور که کاربران در دستورات اولیه ترسیم مهارت بیشتری پیدا می کنند، می توانند ابزارهای پیشرفته ای را کشف کنند که پیچیدگی و جزئیات طرح های آنها را افزایش می دهد. اسپیلاینها و بیضی ها اشکال منحنی و ارگانیک را معرفی می کنند، در حالی که مولتیلاینها و هاشورها راه های کارآمدی برای به تصویر کشیدن الگوها و بافت ها ارائه می دهند. مفهوم بلوک ها و اتریبیوتها قابلیت استفاده مجدد و سازگاری با ترسیم را در فرآیند ترسیم امکان پذیر می سازد.
طراحی ایزومتریک و نماهای سه بعدی
در حالی که طراحی سنتی در درجه اول با نقشه های دو بعدی سروکار دارد، قابلیت های اتوکد به قلمرو مدل سازی سه بعدی گسترش می یابد. نقشه های ایزومتریک نمایشی سه بعدی از اشیاء در یک صفحه دو بعدی ارائه می دهند، در حالی که نماهای سه بعدی واقعی کاربران را قادر می سازد تا اشیاء را در محیط سه بعدی ایجاد و ویرایش کنند. پیمایش در فضای سه بعدی، درک سیستم های مختصات و استفاده از درگاه های دید، مهارت هایی هستند که درها را به روی تکنیک های ترسیم پیشرفته تری باز می کنند.
سازماندهی و مدیریت نقشه ها
برای پروژه های بزرگتر، حفظ یک فضای کاری سازمان یافته ضروری است. اتوکد ابزارهایی مانند مراجع خارجی (Xrefs) را فراهم می کند که به کاربران اجازه می دهد فایل های خارجی را در نقشه های خود پیوند داده و مدیریت کنند. DesignCenter دسترسی به کتابخانه های محتوا را ارائه می دهد و فرآیند درج اشیاء از پیش تعریف شده را ساده می کند. مفهوم مجموعه شیت، سازماندهی پروژه را با مدیریت نقشه های متعدد به صورت منسجم و واحد را امکان پذیر می سازد.
همکاری و اشتراک گذاری
ترسیم نقشه های ساختمانی به ندرت یک تلاش انفرادی است. مشارکت با همکاران، مشتریان و پیمانکاران اغلب شامل به اشتراک گذاری و تبادل نقشه ها است. اتوکد از فرمت های مختلف صادرات و واردات پشتیبانی می کند و از سازگاری با سایر پلتفرم های نرم افزاری اطمینان می دهد. علاوه بر این، ابزارهای همکاری آنلاین امکان ارتباط و بازخورد در زمان واقعی را فراهم میکنند و کار تیمی و کارایی پروژه را افزایش میدهند.
نکاتی برای افزایش بهره وری در ترسیم
بهره وری و بهینه سازی در دنیای طراحی و ترسیم نکته ای کلیدی است و اتوکد طیف وسیعی از ویژگی ها را برای ساده کردن فرآیند ترسیم ارائه می دهد. یادگیری میانبرهای صفحه کلید و ایجاد نام مستعار سفارشی برای دستورات پرکاربرد می تواند به طور قابل توجهی روند کار ترسیم را سرعت بخشد. سفارشی کردن فضای کاری، پالتهای ابزار و منوها، اتوکد را مطابق با نیازهای خاص کاربر میسازد. اتوماسیون از طریق اسکریپت ها با حذف کارهای تکراری نیز بهره وری را بیشتر می کند.
عیب یابی و بهترین شیوه های آن
حتی نقشهکشهای با تجربه نیز در حین کار با پروژه های پیچیده با چالش هایی مواجه می شوند. یادگیری عیبیابی خطاهای متداول ترسیمی و کندی سیستم برای حفظ گردش کار روان ضروری است. پیروی از بهترین روشها، مانند تهیه نسخه پشتیبان از فایلها و اجرای کنترل نسخه فایل، تضمین میکند که کار ارزشمند به دلیل مشکلات فنی از بین نمیرود.
تسلط بر نقشه های پیچیده
همانطور که ترسیم کننده ها در مهارت های خود پیشرفت می کنند، ممکن است پروژه های پیچیده تر و در مقیاس بزرگ به آنها سپرده شود. مدیریت موفقیت آمیز این تلاش ها مستلزم هماهنگی چندین رشته، ادغام فایل های ترسیم مختلف و رعایت استانداردهای صنعتی است. ویژگیهای پیشرفته اتوکد، همراه با استراتژیهای مؤثر مدیریت پروژه، به طراحان این امکان را میدهد تا پروژههای پیچیده را با اطمینان انجام دهند.
یادگیری مستمر و منابع
یادگیری ترسیم و نقشه کشی از طریق اتوکد یک فرآیند مداوم است. آموزش های آنلاین، دوره ها و کامیونیتها منابع ارزشمندی را برای گسترش مهارت ها و به روز ماندن با جدیدترین ویژگی های نرم افزار فراهم می کنند. مستندات رسمی Autodesk بینش عمیقی را در مورد هر ابزار و دستور ارائه می دهد که هم برای مبتدیان و هم برای کاربران با تجربه ارائه می شود.
کاربردهای عملی
کاربردهای ترسیم در اتوکد گسترده و متنوع است. در معماری، ترسیمات پلان های طبقات، نمها و بخش هایی را ایجاد می کنند که ساخت و ساز را هدایت می کند. در مهندسی مکانیک، نقشه های دقیق به تولید ماشین آلات و قطعات کمک می کند. سیستم های برق و لوله کشی به طور دقیق از طریق ترسیم برای اطمینان از نصب ایمن و کارآمد برنامه ریزی می شوند.
روندهای آینده در CAD و ساخت و ساز
تکامل CAD و تکنولوژی ساخت و ساز همچنان به تغییرات چشم انداز در صنعت ادامه می دهد. مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) یک رویکرد جامع را برای طراحی معرفی می کند که مدل های سه بعدی غنی از داده را با اطلاعات ساخت و ساز ترکیب می کند. هوش مصنوعی (AI) و اتوماسیون، فرآیندهای ترسیم را سادهتر میکنند، در حالی که ابزارهای همکاری مبتنی بر فضای ابری، ارتباطات بلادرنگ بین تیمهای جهانی را تسهیل میکنند. یادگیری ترسیم نقشه های اجرایی از طریق اتوکد یک سفر تحول آفرین است که افراد را قادر می سازد تا ایده ها را به طرح های ملموس ترجمه کنند. با ویژگی ها و ابزارهای گسترده اتوکد، می توان نقشه های دقیق و ظریفی ترسیم کرد که پروژه های ساخت و ساز و مهندسی را هدایت می کند. با پیشرفت تکنولوژی و تکامل صنعت، تسلط بر اتوکد درها را به روی امکانات بی پایان در دنیای طراحی و ساخت باز می کند. چه برای شگفتی های معماری، چه برای ساخت ماشین آلات نوآورانه و یا زیرساخت های کارآمد، اتوکد به عنوان مجرای بین تخیل و واقعیت عمل می کند.

مراحل طراحی ساختمان از صفر تا فاز دو
در ادامه این مقاله، به معرفی شرح خدمات نقشههای فاز دو کارهای ساختمانی که با نام طراحی تفصیلی، نقشههای اجرایی یا نقشههای محله دوم طراحی نیز شناخته میشوند پرداختهایم. نقشههای اجرایی بخش مهمی از فرایند ساخت هستند و بهعنوان یک راهنمای جامع برای معماران، کارفرما، مهندسان و پیمانکاران عمل میکنند. این نقشهها اطلاعات دقیقی در مورد طراحی یک ساختمان از جمله ابعاد، نوع مصالح و روشهای ساخت آن ارائه میدهد. این نقشهها در فرایند طراحی یکی از مهمترین ابزارها هستند، زیرا به طراحان اجازه میدهد تا ایدههای خود را بیان کنند و اطلاعات فنی را به طور مؤثر منتقل کنند. فرایند ایجاد نقشههای ساختمانی با ایجاد یک طرح مفهومی یا طرح اولیه توسط معمار یا طراح آغاز میشود. این طرح اولیه یا شماتیک اغلب با استفاده از طرحهای دستی ایجاد میشود که به طراح اجازه میدهد ایدههای مختلف را بررسی کند و عناصر طراحی مختلف را با ارائه آلترناتیوهای مختلف آزمایش کند. پس از نهاییشدن طرح مفهومی، طراح نقشههای دقیقتری از جمله پلان طبقات، ارتفاعات، مقاطع و جزئیات ایجاد میکند. یکی از مهمترین مهارتهای موردنیاز برای ایجاد نقشههای ساختمانی، توانایی نمایش دقیق اجسام سهبعدی در فضای دوبعدی است. این امر مستلزم درک کامل پرسپکتیو، تناسبات، و مقیاس و همچنین مهارتهای فنی موردنیاز برای ایجاد نقشههای خطی دقیق است. مهارتهای طراحی نیز برای ایجاد جزئیات دقیق، مانند چارچوب در و پنجره، پلهها و سایر عناصر معماری ضروری است. غالب معماران و طراحان علاوه بر طرحهای دستی و طراحیهای خطی، از نرمافزار طراحی به کمک کامپیوتر (CAD) نیز برای ایجاد نقشههای ساختمانی استفاده میکنند. نرمافزارهای CAD مانند رویت و اتوکد به طراحان اجازه میدهد تا نقشههای دقیق و اجرایی کارآمد را بهسرعت ایجاد کنند و همچنین امکان اصلاح و بازنگری آسان نقشهها را در صورت نیاز فراهم میکند. بااینحال، حتی با استفاده از نرمافزار CAD، مهارتهای طراحی همچنان ضروری است، زیرا طراحان باید همچنان بتوانند اشیای سهبعدی را در فضای دوبعدی به طور دقیق نشان دهند. یکی دیگر از جنبههای مهم نقشههای ساختمانی، توانایی انتقال اطلاعات فنی بهصورت واضح و مؤثر است. این امر نهتنها به مهارتهای طراحی و ترسیمی قوی نیاز دارد، بلکه به درک کامل روشها و مصالح ساختمانی و مسائل اجرایی نیز نیاز دارد. بهعنوانمثال، یک طراح باید بتواند لایه های دیوارها و سقف ها، انواع کفسازی، ابعاد و محل قرارگیری عناصر سازهای مانند تیرها و ستونها و همچنین مصالح مورداستفاده در ساخت آنها را به طور دقیق نشان دهد. پیمانکاران و سازندگان برای اطمینان از اینکه سازه را مطابق با مشخصات طراح میسازند، به نقشههای اجرایی نیاز دارند. نقشههای واضح و دقیق میتواند به جلوگیری از خطاها و سوءتفاهمها کمک کند و همچنین با استفاده از این نقشهها میتوان اطمینان حاصل کرد که ساختمان تمام شده با دید طراح مطابقت دارد. از سویی پیش از مناقصه نیاز به برآورد هزینه های ساختمانی است که این امر تنها با داشتن نقشه های اجرایی کامل امکان پذیر است. یکی از چالشهای ایجاد نقشههای ساختمانی، نیاز به تعادل بین خلاقیت و دقت فنی است. درحالیکه معماران و طراحان اغلب بر ایجاد طرحهای منحصربهفرد و چشمگیر از نظر بصری تمرکز میکنند، آنها همچنین باید اطمینان حاصل کنند که طرحهای آنها میتواند ایمن و کارآمد ساخته شود. این امر مستلزم درک کامل قوانین و مقررات ساختمانی و همچنین مهارتهای فنی موردنیاز برای ایجاد نقشههای دقیق و اجرایی است. نقشههای ساختمانی علاوه بر کاربردهای عملی آنها در فرایند ساختوساز، میتوانند در نوع خود آثار هنری نیز باشند. بسیاری از معماران و طراحان نقشههایی را ایجاد میکنند که نهتنها از نظر فنی دقیق هستند، بلکه از نظر بصری نیز خیرهکننده هستند. از این ترسیمات میتوان برای انتقال دیدگاه طراح به مشتریان و ذینفعان استفاده کرد و همچنین میتواند بهعنوان الهامبخش دیگر طراحان و هنرمندان باشد. بهطورکلی، طراحی یک ابزار ضروری برای ایجاد نقشههای ساختمانی است. این ابزار به طراحان اجازه میدهد تا ایدههای خود را بیان کنند و اطلاعات فنی را به طور مؤثری در میان بگذارند، و نقش مهمی در خود فرایند ساختوساز دارد. نقشههای ساختوساز چه با دست یا با استفاده از نرمافزار CAD ایجاد شوند، نیاز به ترکیبی از مهارت فنی و خلاقیت و همچنین درک کامل روشها و مصالح ساختمانی دارند.
مراحل طراحی ساختمان مطابق ضوابط
بر اساس ضابطه شماره 855 سازمان برنامهوبودجه، تهیه نقشههای ساختمانی در سه مرحله انجام میگیرد:
- طراحی مفهومی
- طراحی پایه
- طراحی تفصیلی یا همان فاز دو
مطابق تعریف، طراحی مفهومی، بخشی از فرایند طراحی است که در آن فرایندهای اصلی و کارکرد نظامهای (سیستمهای) عمده تشکیلدهنده طرح تعیین میشود. در این فرایند ممکن است بیش از یک گزینه برای برآوردهساختن اهداف طرح ارائه گردد. طراحی پایه نیز بخشی از فرایند طراحی است که در آن ساختارهای اصلی طرح بر اساس مفهوم تأیید شده در مرحله طراحی مفهومی تعیین می گرد. در این مرحله، فرایندها بهروشنی تعیین و کارکردهای اصلی تمامی سیستمها و سازههای تشکیلدهنده طرح مشخص میشود. اما طراحی تفصیلی که قبلاً با نام فاز دو شناخته میشد، مرحلهای از فرایند طراحی است که در آن محاسبات و تهیه نقشههای لازم در مقیاس مناسب و با جزئیات کافی بهنحویکه اجرای آن با ابهام یا مشکلی مواجه نشود و همچنین ویژگی مواد و روش ساخت برای هر یک از اجزای تشکیلدهنده طرح و مشخصات فنی آنها نیز تعیین میگردد. تدقیق و تکمیل مدارک و مستندات لازم برای تبیین روشهای اجرا (منطبق با کلیات روشهای اجرایی تأیید شده در مرحله قبل) از جمله برنامه زمانی اجرا و برآورد هزینههای اجرای طرح و تهیه گزارش خلاصه پروژه نیز در این مرحله انجام خواهد شد. علاوهبرآن تهیه اسناد مناقصه نیز در این مرحله صورت خواهد پذیرفت.
مراحل طراحی تفصیلی و ایجاد نقشههای اجرایی
در مرحله تدوین نقشههای اجرایی، محاسبات سازه و تأسیسات باید انجام شده باشد. با مشخصشدن ابعاد دقیق اجزای سازه و تأسیسات، نقشههای معماری، سازه و تأسیسات باید با یکدیگر هماهنگ شوند و با رعایت نکات اجرایی مجدداً ترسیم گردند.
شرح خدمات نقشه های ساختمانی در هر مرحله
مراحل طراحی اجرایی فاز دو یا همان طراحی فاز دو عبارتاند از:
بخش اول – توسعه طرح
- محاسبات فنی موردنیاز برای طراحی معماری طراحی محوطه سازه، تأسیسات مکانیکی و برقی ساختمانها و تهیه
- گزارشهای لازم در این موارد
- توسعه طرح نماهای خارجی و برشهای ساختمان بهمنظور نشاندادن جزئیات طرح و مشخصکردن مصالح پیشنهادی و اعمال تغییرات احتمالی در این زمینهها
- توسعه طرح سازه تأسیسات مکانیکی و برقی
- تهیه فهرست اولیه مواد و مصالح مصرفی به تفکیک موقعیت مکانی استفاده فضای مختلف طرح یا پروژه مانند جدول نازککاری برای معماری داخلی نما و محوطه – جدول مقاطع فولادی – جدول اجزاء و عناصر تأسیساتی و…
- ارائه مشخصات فنی عمومی و خصوصی باتوجهبه مقیاس و اندازه و خصوصیات ویژه و مکان اجرای طرح یا پروژه
بخش دوم – تهیه اسناد اجرایی
- بررسی و پاسخ به پرسشها و اظهارنظرهای کارفرما درباره مرحله توسعه طرح
- تهیه نقشههای اجرایی موردنیاز، معماری منظر و محوطه سازه و سیویل تأسیسات مکانیکی و برقی و… شامل پلانها، نماها، مقاطع و جزئیات اجرایی
- تشریح روشهای اجرا در چارچوب روشها و فنون اجرایی ارائه و تأیید شده در مرحله طراحی پایه و توسعه طرح
- تشریح روشهای بهرهبرداری در چارچوب مواد و مصالح مصرفی و مشخصات فنی عمومی و خصوصی تأیید شده در مرحله توسعه طرح
- تهیه فهرست کامل و تفصیلی مشخصات و الزامات بخشهای سازه و تأسیسات مکانیکی و برقی، تهیه جدول کامل نازککاری معماری داخلی و نما و محوطه
- تهیه متره مقادیر کارهای اجرایی پروژه و تنظیم جدول برآورد هزینه اجرای کارهای مختلف، تأسیسات برقی، تأسیسات مکانیکی و تجهیزات به تفکیک ساختمانهای مختلف و محوطهسازی
- تدقیق برنامه زمانی اجرای طرح یا پروژه در صورت نیاز و خواست کارفرما برحسب ابنیه
- تهیه فهرست پیمانکاران اصلی و پیمانکاران جزء مناسب برای انجام مراحل مختلف پروژه در صورت نیاز و درخواست کارفرما
- تهیه و تنظیم اسناد مناقصه
- تهیه شناسنامه پروژه
تهیه شناسنامه پروژه باید بهگونهای انجام شود که تمامی نکات کلیدی در آن منعکس گردد و علاوه بر تشریح مراحل مختلف باید ارجاعدهیهای لازم به گزارشها و خروجیهای مراحل مختلف نیز لحاظ شود.
فهرست تحویلدادنیها در هر مرحله طراحی
در ادامه فهرست مواردی که در هر مرحله طراحی مطابق ضوابط سازمان برنامهوبودجه لازم است تحویل داده شود ذکر میگردد. در پروژههای شخصی باتوجهبه توافقات قرارداد ممکن است این موارد تغییر یابد. لازم به ذکر است مقیاسهای ارائه شده در فهرست تحویلدادنیها حداقل موردنیاز است در مواقعی که نیاز به مقیاسهای بزرگتر باشد، باید در Documents List دقیقسازی شود.
پیش از شروع پروژه
- صورتجلسه تصویب شده با کارفرما جهت دریافت الزامات کارفرما و سایر ذیاثران در پروژه تعیین مراجع تأیید و تصویب طراحی
- ساختار شکست کار پروژه (WBS)
- لیست اسناد و مدارک تحویلدادنی ( Documents List و MDR)
- برنامه زمانبندی تفصیلی تا سطح موردنظر کارفرما
مرحله طراحی مفهومی
- بانک اطلاعاتی ضوابط و مقررات مورداستفاده در طراحی
- دفترچه گزارش منابع مورداستفاده در مطالعات مقدماتی
- دفترچه گزارش مطالعات شناخت اولیه شامل موقعیت و مشخصات زمین، وضعیت اقلیمی، وضع موجود زمین، دسترسی به زیرساختها، بستر طرح تجارب مشابه و مطالعات موضوع خاص
- دفترچه گزارش برنامه کالبدی تفصیلی نمودارهای تحلیلی از تحقق برنامه در کالبد ساختمان و گزارش تحلیلی شامل نتایج تحلیل دادهها، دیاگرام و جداول
- دفترچه طراحی شامل:
- دفترچه گزارش روش طراحی
- دیاگرامهای تحلیل سایت و دیاگرامهای ارتباطات فضایی و جانمایی
- دیاگرامهای لکهگذاری
- پلان معماری طبقات به مقیاس 1:200 تا 1:500
- پلان موقعیت حداقل به مقیاس 1:500
- مدل حجمی و پرسپکتیوهای خارجی
- نما از جهات قابلرؤیت بنا به مقیاس 1:200 برشهای طولی و عرضی به مقیاس 1:200
- دفترچه گزارش طرح مفهومی سازه شامل بررسی و مقایسه سیستمهای سازهای و تخمین اولیه
- دفترچه گزارش طرح مفهومی تأسیسات مکانیکی و الکتریکی شامل بررسی و مقایسه سیستمهای تأسیساتی و تخمین اولیه ظرفیت و ابعاد حدودی دستگاهها
- دفترچه گزارش توجیهی مربوط به مغایرتهای احتمالی طرح مفهومی با پیشطرح جهت بررسی و اتخاذ تصمیم
مرحله طراحی پایه
- پلان معماری طبقات با اندازهگذاری و کد ارتفاعی به مقیاس 1:100 تا 1:200
- پلان بام به همراه اندازهگذاری و کد ارتفاعی و تعیین شیب و جهت به مقیاس 1:100 تا 1:200
- برشهای طولی و عرضی به مقیاس 1:100 تا 1:200
- نما از جهات قابلرؤیت بنا به مقیاس 1:100 تا 1:200
- پلان مبلمان به مقیاس 1:100 تا 1:200
- پلان معکوس (سقف کاذب و روشنایی) به مقیاس 1:100 تا 1:200
- پرسپکتیوهای خارجی
- پرسپکتیوهای داخلی از فضاهای خاص
- دفترچه گزارش طرح مقدماتی سازه شامل فرضیات و مبانی محاسبات سازه مقایسه و انتخاب سیستم نهایی سازه، ابعاد کلی عناصر اصلی سازهای شاملی تیرها و ستونها.
- دفترچه گزارش طرح مقدماتی تأسیسات مکانیکی شامل فرضیات و مبانی محاسبات تأسیسات مکانیکی، مقایسه و انتخاب سیستم نهایی تأسیساتی، پلانهای تکخطی از لولهکشیها و جانمایی فضاها و تجهیزات تأسیسات مکانیکی
- دفترچه گزارش طرح مقدماتی تأسیسات برق شامل فرضیات و مبانی محاسبات تأسیسات برق، پلانهای تکخطی مداربندیها و شبکهها و جانمایی فضاها و تجهیزات تأسیسات الکتریکی
- بانک اطلاعاتی و فهرست تأمینکنندگان اولیه
- برنامه زمانی اولیه اجرای طرح تفصیلی
- دفترچه گزارش متره و برآورد اولیه اجرای پروژه
فهرست موارد تحویلی نقشههای فاز دو یا طراحی تفصیلی
مواردی که در طراحی تفصیلی یا همان طراحی فاز دو به کارفرما باید تحویل داده شود شامل نقشههای اجرایی و فاز دو چهار رشته معماری، سازه، تأسیسات الکتریکی، تأسیسات مکانیکی و همچنین اسناد تکمیلی است که در زیر فهرست شدهاند:
لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا نقشههای فاز دو معماری
- پلانهای طبقات در برگیرنده آرایش مبلمان در فضاهای مهم و اساسی پروژه و اندازهگذاری به مقیاس 1:50
- پلان عمومی طبقات به مقیاس 1:50
- پلان کفسازی طبقات به مقیاس 1:50
- پلان مبلمان طبقات به مقیاس 1:50
- پلان اندازهگذاری طبقات به مقیاس 1:50
- پلان معکوس (سقف کاذب و روشنایی) طبقات به مقیاس 1:50
- نقشه فرش کف (کارلاژ) محوطهسازی فضای باز محوطه و بام به مقیاس 1:50
- بزرگنمایی از فضاهای خاص پروژه به مقیاس 1:20
- بزرگنمایی آشپزخانه به مقیاس 1:20
- بزرگنمایی لابی آسانسور به مقیاس 1:20
- بزرگنمایی راهپلهها و دسترسیهای عمومی شامل پلانها و برشها به مقیاس 1:20
- بزرگنمایی فضاهای تر شامل آبدارخانه، سرویسهای بهداشتی و حمام شامل پلانها و نماها به مقیاس 1:20
- جزئیات قرارگیری تجهیزات و نصبیات فضای داخل و خارج به مقیاس 1:20
- جزئیات اجرایی جداکننده در فضا داخل و خارج به مقیاس 1:20
- جزئیات اجرایی عناصر محوطهسازی به مقیاس 1:20
- جزئیات کفسازی به مقیاس 1:10
- جزئیات اجرایی کاشت گیاهان (ضخامت و عمق خاک و کود مناسب عمق کاشت ریشه گیاهان و…) به مقیاس 1:20
- جدول نازککاری فضاها شامل مشخصات کلی مصالح مصرفی در نازککاری نما و محوطه متناظر با هر فضا
- برشها به تعداد موردنیاز به مقیاس 1:50 در برگیرنده فضاهای خالی (Void) راههای دسترسی طبقات، نحوه ارتباط طبقات و نیم طبقات راههای ارتباط افقی (راهروها و پلهها).
- جزئیات سقف کاذب و کنترل موقعیت تأسیسات و تجهیزات در سقف به مقیاس 1:20
- نماها از جهات قابلرؤیت بنا به مقیاس ۱/۵۰ با ذکر تجهیزات و مصالح کاربردی در آن همراه با اندازهگذاری ۲۲-۱-۴ برش سرتاسری دیوار (wall section) به مقیاس 1:20
- جزئیات اتصالات بخشها و نصب الحاقات کاربردی ابزارهای پاکسازی نما سایهبانها و… و زینتی به نمای اصلی و سیستمهای مختلف بهکاررفته در نما به یکدیگر به مقیاس 1:20
- تیپبندی در و پنجرهها به مقیاس 1:20
- جزئیات اجرایی عمومی و اختصاصی به مقیاس 1:20
لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو سازه
- نقشههای پیشرفته سازه به مقیاس 1:100
- فایل محاسباتی سازه
- فایل محاسباتی فونداسیون
- توضیحات نقشهها و الزامات عمومی سازه
- پلان عمومی فونداسیون (شالوده) و میلگردهای تقویتی فونداسیون و دیوارهای حائل به مقیاس 1:100
- پلان جانمایی شمع بتنی به مقیاس 1:100
- جزئیات شمع بتنی شامل نما به مقیاس 1:50 و مقطع شمع به مقیاس 1:20 یا 1:25
- مقاطع فونداسیون به مقیاس 1:20 یا 1:25
- جزئیات دیوار حائل به مقیاس 1:20 یا 1:25
- جزئیات طول وصلههای همپوشانی طول و شعاع خم میلگردها به مقیاس 1:10
- پلان جانمایی دیوار بتنی به مقیاس 1:100
- پلان تیپبندی ستونها به مقیاس 1:100
- پلان تیپبندی صفحهستونها و جزئیات صفحهستون به مقیاس 1:10
- پلان جانمایی مهاربندها به مقیاس 1:100
- جزئیات دیوار بتنی و نحوه اتصال آن به سقف و فونداسیون به مقیاس 1:10 یا 1:20
- نمای ستونها به مقیاس 1:50 و مقاطع آنها به مقیاس 1:20
- پلان تیر ریزی سقفها به مقیاس 1:100
- جزئیات سقف به مقیاس 1:10
- نمای تیرهای بتنی مقیاس افقی 1:50 یا 1:75 و مقیاس عمودی 1:50 و مقاطع آنها به مقیاس 1:20 یا 1:25
- مقاطع تیرهای فولادی به مقیاس 1:10
- نمای مهاربندها به مقیاس 1:50 و مقاطع آن به مقیاس 1:10
- جزئیات دال بتنی به مقیاس 1:10
- جزئیات اتصال تیر به ستون، تیر به تیر، جزئیات دستک تیرها در اتصالات درختی، اتصال وصله تیر و ستون، اتصال مهاربند، جزئیات خرپا و… به مقیاس 1:10 (مقیاس نمای خرپا بستگی به ابعاد خرپا دارد)
- جدول میلگردهای مصرفی
- جدول مقاطع و ورقهای مصرفی
لیست مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو تأسیسات مکانیکی
- دفترچه محاسبات تأسیسات مکانیکی
- پلان سیستم تهویهمطبوع یا سرمایش و گرمایش به مقیاس 1:100
- پلان آبرسانی به مقیاس 1:100
- پلان فاضلاب و ونت و آب باران به مقیاس 1:100
- رایزر دیاگرام کلیه سیستمها
- پلان آتشنشانی جعبهها و اسپرینگلرها به مقیاس 1:100
- پلان اگزاست و تخلیه هود به مقیاس 1:100
- نقشههای اگزاست و تخلیه هود به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- جزئیات اجرایی عمومی تأسیسات مکانیکی به مقیاس 1:50
- فلودیاگرام پمپ خانه و موتورخانهها
- پلان آبیاری محوطه به مقیاس 1:100
- پلان گازرسانی به مقیاس 1:100
- جدول مشخصات تجهیزات
مدارک و نقشههای موردنیاز طراحی تفصیلی یا فاز دو تأسیسات الکتریکی
- دفترچه محاسبات تأسیسات الکتریکی و روشنایی
- پلان سیستم روشنایی نرمال به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم روشنایی اضطراری به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- · پلان سیستم روشنایی ایمنی به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم پریز برق نرمال به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم پریز برق اضطراری و UPS به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم آنتن و ماهواره به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان تلفن، شبکه و آیفون به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- نقشه سیستم اعلام حریق به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم دوربین مداربسته به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم صوت به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان کابلکشی فشارضعیف و جریان ضعیف به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- · پلان سینی گذاری سیستم فشارضعیف به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- · پلان سینی گذاری سیستم جریان ضعیف به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم تغذیه تجهیزات مکانیکی به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم ارت و برقگیر به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- پلان سیستم همبندی به مقیاس 1:100 و نقشههای جزئیات موردنیاز به مقیاس 1:10
- نقشه رایزر دیاگرامها
- جزئیات عمومی الکتریکال به مقیاس 1:50
- نقشه تابلو برق به مقیاس 1:100
اسناد تکمیلی مرحله طراحی تفصیلی یا فاز دو
- دفترچه مشخصات فنی پروژه
- دفترچه متره و برآورد پروژه
- برنامه زمانبندی اجرای کار
- شناسنامه پروژه
برای آموزش کامل فاز دو و دانلود نمونه نقشه فاز دو میتوانید به وبسایت معماری مارکت مراجعه کنید.
